Getrouwd, crisis of gescheiden….God weet er wel raad mee!
getrouwd – heel stuk geluk
Met de relatie van het huwelijk heb je een heel stuk geluk in handen. Het is de diepste vorm van relatie die wij als mensen aan kunnen gaan. Een relatie waarin je helemaal gekend en geliefd kan worden. Waar je onvoorwaardelijke liefde kan en mag ervaren of leren toepassen. Maar ook waar je mag groeien in het vergeven van elkaar, trouw blijven en samen optrekken door het leven. Samenleven. Veel van het goede van Gods Koninkrijk mag je in een huwelijk ervaren of al struikelend leren ontvangen en doen. Juist daar wil God bij zijn met Zijn zegen.
Die zegen en dat geluk wat God in een huwelijk neerlegt, is tegelijk ook een uitdaging. Iets om uit te pakken. Vaak wordt dan ook gezegd dat liefde een werkwoord is. Dat klopt ook, want de verbondenheid en klik die je op het eerste gezicht ervaart, vraagt om nog een spade dieper te gaan. Achter dat eerste gezicht zit meer. Jij bent als persoon gevormd door je opvoeding en je geschiedenis en dat heeft je karakter gevormd. Met heel je hebben en houden mag je jezelf laten kennen en liefhebben. Dat vraagt om openheid, je ten diepste te laten kennen en ook je partner volledig in beeld te krijgen. Het huwelijk is dan een vindplaats van het goede van Gods Koninkrijk. Maar tegelijk is het een oefenplaats van dat Koninkrijk. Want wat je van elkaar ziet als je elkaar goed kent, klikt niet altijd even zo makkelijk als liefde op het eerste gezicht. Juist dan mag je gaan oefenen met alle tools die het evangelie je in handen geeft. Liefde zet je aan het werk en dat heeft het perspectief van schatzoeken. Als je blijft zoeken, ga je die schat vinden!
Als kerk, gemeenschap van gelovigen, kunnen we elkaar ongelooflijk goed helpen in dat schatzoeken. Vier het huwelijk, geniet ervan, preek erover en help elkaar scherp te blijven, aan het werk te blijven. Vraag elkaar maar eens hoe het met elkaars huwelijk gaat. Je hebt met elkaar een heel stuk geluk in handen.
crisis – heel stuk geluk
Elke goede relatie en elk gelukkig huwelijk heeft met crisissen te maken. Dat is niet erg want elke crisis in een relatie is een kans op transformatie. Verandering in de zin dat jij zelf en de ander nog beter in beeld komt. Of dat de manier van samen optrekken in meerdere of mindere mate moeten worden veranderd. Goed mogelijk dat je nog meer ontdekt van jezelf, je karakter maar ook dat je de ander op een nieuwe manier ontdekt. Dat is opnieuw schatzoeken. En van God krijg je veel tools in handen om dat herstel en die vernieuwing te kunnen bewerken. Het is wel de vraag of het je samen lukt om die verbinding te zoeken en te vinden. Is er van beide kanten de wil en het vermogen om te veranderen en te ontdekken? Wil je vechten voor je relatie, samen met God? De Bijbel laat duidelijk zien dat het niet alleen zo is dat geluk je ten deel valt, je gegeven wordt, maar dat je zelf ook stappen mag ondernemen om dat geluk in Gods naam te bewerken. Dat laat nogmaals zien dat liefde een werkwoord is.
Om een crisis tot een ontdekkingstocht te maken, heb je in veel gevallen anderen nodig. Dat kunnen relatietherapeuten zijn en mediators, maar vergeet ook niet de mensen in je directe omgeving. Vaak vertellen we elkaar pas dat het niet meer goed gaat als het voor ons gevoel al te laat is. We ervaren dat als te laat, omdat scheiding de enige optie is die dan nog mogelijk lijkt. De verbinding is al weg, laat staan dat er nog een klik is. Met God en Zijn wijsheid in handen, mogen we elkaar helpen in het helen van dat geluk dat stuk lijkt te gaan of al is gegaan. We kunnen hierin veel meer voor elkaar en elkaars huwelijk betekenen dan we nu doen. Spreek en preek erover, zoek elkaar op, reageer op signalen, bid voor elkaar, volg samen een cursus (kan overigens ook als er geen crisis is).
Als geluk stuk dreigt te gaan, kan het geheeld worden. Heel stuk geluk.
gescheiden – heel stuk geluk
Met recht proberen we het huwelijk te beschermen en zijn we ervan overtuigd dat God dat ook zo wil. De schat van die overtuiging heb ik proberen te verwoorden. En toch ervaren we de praktijk van elke dag zo anders. De situaties van crisis en scheiding die we allemaal kennen, stroken niet met onze overtuiging. Dat roept spanning, ongemak, veroordeling op of we steken onze kop in het zand. We krijgen het niet meer bij elkaar. Soms weten we ook gewoon niet van elkaar dat een huwelijk zich in een crisis bevindt.
Is die overtuiging nog wel houdbaar? Moeten we ons misschien gewoon niet zo dik maken als een crisis op een scheiding uitloopt? Of moeten we hard ingrijpen in de praktijk en scheiden verbieden, en zeker hertrouwen want dat is nog een stap verder bij onze overtuiging vandaan?!
We moeten verder kijken dan de overtuiging. Achter die overtuiging zit namelijk nog meer dan alleen de implicaties van het gebod ‘pleeg geen echtbreuk’. Gods hart en verlangen mag je daarachter ontdekken. Een hart vol liefde, vergeving, herstel en vrede in de meest stukke situaties. Hij geeft het huwelijk niet op. Maar hij geeft ook de mensen niet op als het huwelijk tóch stuk gelopen is.
Een scheiding gaat diep voor het stel dat uit elkaar gaat. Kinderen, als zij die gekregen hebben, lijden eronder. Maar ook vriendschappen en de contacten in de gemeente worden erdoor geraakt. Stuk geluk raakt velen. Maar daar houdt het niet op. Al is het huwelijk ontbonden, de relatie gaat door. Op een andere manier. Je staat als ex-stel in een andere verhouding. De kinderen moeten hun loyaliteit en relatie met beide ouders afzonderlijk ontdekken en anders vormgeven. En ook vrienden, familie en de gemeente moeten zich opnieuw en anders verbinden met ieder afzonderlijk.
Juist vanuit het evangelie is er dan veel te winnen. Hoe kan vergeving, genade, vrede en verbondenheid groeien of zelfs opbloeien in deze andere verbondenheid?
Ook hierin hebben we elkaar hard nodig. Mediation in het gezin én een bepaalde vorm van mediation in de gemeente doet het bredere netwerk van het ex-stel een oefen- en vindplaats zijn van het goede van Gods Koninkrijk. Dwars door het heel stukke geluk heen. En ook hier zou ik zeggen: spreek en preek hierover, zoek elkaar op en organiseer christelijke mediation in het midden van de gemeente. Hier valt nog veel te winnen!
Dat zet de overtuiging die we koesteren niet buiten beeld. Het zet juist meer in beeld dat we met het huwelijk een heel stuk geluk in handen hebben. Meer nog, dat we met God een heel stuk geluk in handen hebben. Als God er raad mee weet, dan hebben we dus samen met Hem goud in handen! Zelfs als de ringen dat niet meer zijn.
Ik heb dit artikel geschreven n.a.v. een in het najaar 2016 gehouden ’Symposium Stuk Geluk’ n.a.v. het boek ‘Als het leven ons scheidt’ van Jeanine Geijtenbeek. Inzichten vanuit de Bijbel, contextuele therapie en mediation passeerden daar de revue.